Tri čuvena kvantna fizičara, Murray Gell-Mann, George Zweig i Lederman Leon, poznati po otkriću šest kvarkova (za sada najsitnijih poznatih čestica, inače, od kojih su izgrađeni protoni, neutroni i ex-SFR Jugoslavija), zaintrigirali su naučno-političku scenu na području bivše Jugoslavije tvrdnjom da bi na tim prostorima mogle da postoje dosad neotkrivene bar tri nove kvantne čestice.
Iako nisu specificirali detalje, renomirani naučnici i dobitnici Nobelovih nagrada, tvrde da su prilično sigurni da postoji mogućnost da se u doglednom periodu otkrije samostalna Vojvodina, novi hrvatski entitet i otcijepljena Republika Srpska. Njihova izjava prilično je uzburkala javnost, čija su mišljenja vidno podijeljena. Neke struje naučnika su ovo pozdravili i već počeli da razmatraju eksperiment u kome bi referendumom potvrdili postojanje Republike Srpske. Ovaj prijedlog je u tajnosti naišao na podršku hrvatskog naučnog življa u većem entitetu, jer bi onda oni po uzoru na srpski eksperiment napravili sličan. Naime, stanje sa Vojvodinom je za sada isuviše komplikovano za provjeriti, te će se ona najteže dokazati kao materijal za otcjepljenje. Bošnjački naučni konzorcijum ovo doživljava čisto kao provokaciju, jer kako tvrde, ne postoji nikakve naznake da je ovo tačno. Oni dalje kazuju da su konsultovali Standardni Model Univerzuma predviđen Dejtonskim sporazumom i da tamo ne postoji nikakav trag o novim fundamentalnim česticama.
Trojica renomiranih naučnika su ukazali i na to da bi se postojanje novih stanja dokazalo potrebne su veoma velike energije, a to bi značilo da se na područije ex-Jugoslavije mora ponovo uspostaviti visoko turbulentno stanje, poput onog sa početka devedesetih.
Podsjetimo čitaoce da su Gell-Mann, Zweig i Leon u periodu 1992. – 1995. otkrili sledeće nezavisne kvarkove:
– SR Jugolaviju
– Republiku Hrvatsku
– Bosnu i Hercegovinu
– Makedoniju
– Sloveniju
Crna Gora i Republika Srbija su otkrivene nešto kasnije (2006.), kada se utvrdilo da se SR Jugoslavija može dalje razbiti na manje komade. Napominjemo još i sporni sedmi kvark, Kosovo sa Metohijom, hipotetiziran 2008. godine, oko čijeg se postojanja još uvijek vodi debata, iako sve više eksperimentalnih rezultata idu u korist njegovog postojanja.